Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2015

Σκύλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σκύλος
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
0.015–0Ma Ύστερη Πλειστόκαινη
Κρητικός Ιχνηλάτης
Κατάσταση διατήρησης
Εξημερωμένο
Συστηματική ταξινόμηση
Επικράτεια: Ευκαρυωτικά
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη: Σαρκοφάγα (Carnivora)
Οικογένεια: Κυνίδες (Canidae)
Γένος: Κύων (Canis)
Είδος: C. lupus
Υποείδος: C. l. familiaris
Τριώνυμο
Canis lupus familiaris (Κύων ο λύκος ο οικείος)
(Λινναίος, 1758)
O σκύλος ή σκυλί  (αρχ. ελλ. κύων) είναι ανώτερο θηλαστικό ζώο του γένους Canis (επιστ. Canis lupus familiaris - Κύων ο λύκος ο οικείος). Η καταγωγή του προέρχεται από τον κοινό λύκο. Ο σκύλος αποτελεί ένα από τα κοινότερα κατοικίδια ζώα.
Η σχέση του με τον άνθρωπο χρονολογείται από τα πολύ παλαιά χρόνια. Έχει υμνηθεί και δοξαστεί πολλές φορές κυρίως για την (έμφυτη) τάση του να δέχεται τον άνθρωπο ως ηγετικό μέλος της αγέλης και να δένεται μαζί του ιδιαίτερα στενά. Έτσι, έχουν υπάρξει περιπτώσεις σκύλων που θυσιάστηκαν για το "αφεντικό" τους, στην προσπάθειά τους να το σώσουν ή να το προστατεύσουν.

Πίνακας περιεχομένων

Φυλές σκύλων

Υπάρχουν τουλάχιστον 360 φυλές σκύλων, που έχουν τις ικανότητες από το είδος κυνηγιού για το οποίο αναπαράχθηκαν. Αυτά που είναι πιο κοινωνικά είναι αυτά που ειδικεύονται στην επαναφορά και στο να βρουν το θήραμα χωρίς να το σκοτώνουν, αφήνοντας αυτήν την δουλειά στους κυνηγούς, ενώ σπανίως είναι επιθετικά και δένονται πολύ με τα αφεντικά τους. Από αυτές τις φυλές προέρχονται τα Λαμπραντόρ, τα Γκόλντεν, τα Σπάνιελ κ.α.
Τα σκυλιά που έχουν ειδικευτεί για κυνήγι μεγάλων θηραμάτων είναι και τα κατάλληλα για φύλακες και αυτά είναι περισσότερο επιρρεπή στην επιθετικότητα και γι' αυτό χρειάζεται να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση για να είναι ασφαλή για μία οικογένεια.
Τα Τεριέ είναι και από τις δύο μεριές, φτιαγμένα για μικρά θηράματα αλλά σχεδιασμένα να τα σκοτώνουν. Αν και φιλικά με τους ανθρώπους, μπορούν ενίοτε να γίνουν επικίνδυνα, λόγω του ατρόμητου χαρακτήρα τους και απαιτούν ιδιαίτερα προσεκτική αντιμετώπιση.
Tα τσοπανόσκυλα (ποιμενικοί) που έχουν το πιο μεγάλο πεδίο ειδίκευσης και μπορούν με την κατάλληλη εκπαίδευση να γίνουν οτιδήποτε, από φύλακες μέχρι σκυλιά έρευνας και διάσωσης, αστυνομικής εργασίας ή οδηγοί τυφλών.

Συνήθεις φυλές σκύλων

Γερμανικός Ποιμενικός (Λυκόσκυλο)
Μπίγκλ
Σκωτσέζικος Ποιμενικός (Κόλεϊ)
Χάσκυ Σιβηρίας

Διατροφή

Ο σκύλος είναι σαρκοφάγο ζώο και δεν ενδείκνυται να τρώει όλες τις τροφές. Σκόπιμο είναι να προτιμώνται φαγητά πλούσια σε πρωτεΐνες, σε υδατάνθρακες (προτιμότερο με σωστή προετοιμασία επειδή στο σάλιο του σκύλου δεν περιέχεται αμυλάση, το ένζυμο που χρειάζεται για την διάσπαση του αμύλου[1]) όπως το ρύζι, και ιχνοστοιχεία.

Τροφές βλαβερές ή θανατηφόρες για τον σκύλο

Επειδή ο οργανισμός του σκύλου δεν μπορεί να μεταβολίσει την θεοβρωμίνη, πρέπει να αποφεύγεται αυστηρά το να ταϊστεί ή να φάει κατά λάθος ο σκύλος σοκολάτα ή προϊόντα που περιέχουν κακάο, καθώς αυτό προκαλεί σύνδρομο με έντονα συμπτώματα (δηλητηρίαση σοκολάτας) και μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.[2]
Τα κόκαλα των πουλερικών (κότας, γαλοπούλας), του κατσικιού ή του αρνιού και του κουνελιού, επειδή θρυμματίζονται και γίνονται πολύ αιχμηρά με το μάσημα, είναι πιθανό να προκαλέσουν σχισμές και εκδορές στα έντερα του ζώου. Όταν τρώνε κόκαλα μεγάλων ζώων υπάρχει μικρός κίνδυνος τα τρίμματα που δημιουργούνται να ενωθούν στο έντερο και να το φράξουν.
Ορισμένες τροφές αν καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες από τον σκύλο μπορεί να αποδειχτούν τοξικές για αυτόν. Το αβοκάντο έχει τοξικές ιδιότητες για τον σκύλο, προκαλώντας του αναπνευστικά προβλήματα, αφύσικες συγκεντρώσεις υγρών στο στήθος, στην καρδιά ή στο ήπαρ και παγκρεατίτιδα. Τα κρεμμύδια και τα σκόρδα καταστρέφουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια προκαλώντας αναιμία, γενική αποδυνάμωση και προβλήματα στην αναπνοή.
Οι σταφίδες και τα σταφύλια μπορεί να καταστρέψουν τα νεφρά του σκύλου και η δράση τους είναι αθροιστική, ενώ οι τομάτες προκαλούν αρρυθμία στην καρδιά και τρεμούλες στο ζώο. Πρόκειται για μία υπόθεση που δεν είναι ακόμα αποδεκτή από όλους τους επιστήμονες, κυρίως στη Ευρώπη, ενώ οι έρευνες είναι ακόμα σε εξέλιξη.

Ευφυΐα

Γερμανικός Ποιμενικός (Λυκόσκυλο)
Ο σκύλος είναι πολύ έξυπνο ζώο, μπορεί να μάθει να αντιλαμβάνεται από 60 έως και 100 λέξεις. Παράδειγμα, όταν του λέμε “έλα”, ο σκύλος καταλαβαίνει και έρχεται σε μας. Όταν λέμε “πάμε” ο σκύλος ξέρει ότι θα πάει βόλτα και μπορεί να μας φέρει να του φορέσουμε και το λουρί του. Αντίστοιχα όταν του λέμε “φαγητό” ξέρει ότι ήρθε η ώρα για να φάει. Όταν του δείχνουμε το σφουγγάρι ή το αφρόλουτρό του, καταλαβαίνει ότι θα κάνει το μπάνιο του.

Αισθήσεις

Ο σκύλος διαθέτει και τις 5 αισθήσεις (όραση, όσφρηση, ακοή, γεύση, αφή) όπως και ο άνθρωπος, αλλά με κάποιες ιδιαιτερότητες.
  • Όραση: Η όραση στον σκύλο δεν θεωρείται η πιο ανεπτυγμένη αίσθηση, αφού βλέπει μόνο ένα μέρος των χρωμάτων του ηλιακού φάσματος (αποχρώσεις του μπλε και του κίτρινου).
Μπορεί όμως να βλέπει οξύτερα σε πολύ χαμηλότερο φωτισμό, αλλά και να αντιληφθεί την κινητικότητα από ότι στους ανθρώπους λόγω της κατασκευής του αμφιβληστροειδή των ματιών που διαθέτει.
  • Όσφρηση: Η όσφρηση στον σκύλο είναι μια από τις πιο ανεπτυγμένες αισθήσεις καθώς μπορεί να είναι ως 100.000 φορές πιο ισχυρή από του ανθρώπου έχοντας παράλληλα μεγάλη απομνημονευτική ικανότητα των οσμών. Μετά από κατάλληλη εκπαίδευση χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο ως ιχνηλάτης ο σκύλος για την εύρεση θηραμάτων, ναρκωτικών, εκρηκτικών υλικών κτλ. ακόμα και για την ανεύρεση καρκινικών όγκων.
  • Ακοή: Η ακοή στον σκύλο είναι η δεύτερη από τις πιο ανεπτυγμένες αισθήσεις, επιτρέποντας στο ζώο να αντιλαμβάνεται ήχους που παράγονται σε αποστάσεις τέσσερις φορές μεγαλύτερες από ότι μπορεί να συλλάβει η ανθρώπινη ακοή.
  • Αφή: Ο σκύλος, όπως και η γάτα, διαθέτουν τριχωτούς αισθητήρες στο ρύγχος, πάνω και γύρω από τα μάτια και κάτω από το σαγόνι.

Ασθένειες

Οι ασθένειες του σκύλου που μεταδίδονται και στον άνθρωπο είναι η λύσσα, η λεϊσμανίαση (Καλά-αζάρ, δεν μεταδίδεται από σκύλο σε άνθρωπο, αλλά μέσω ενός είδους σκνίπας), η λεπτοσπείρωση ή νόσος της Στουτγάρδης, η εχινοκοκκίαση.

Γηρατειά

Συνήθως τα κατοικίδια σκυλιά ζουν έως και 16 χρόνια. Ο μέσος όρος ζωής τους διαφέρει πολύ, ανάλογα με την φυλή - σαν γενικό κανόνα μπορούμε να αναφέρουμε ότι όσο πιο μεγάλο σε μέγεθος είναι ένα σκυλί τόσο λιγότερο ζει. Πιο συγκεκριμένα, τα μεγαλόσωμα σκυλιά ζουν έως 14 χρόνια, ενώ τα μικρόσωμα έως 18. Τα αδέσποτα ζουν λιγότερο (γύρω στα 10) λόγω δυσμενών συνθηκών. Το γηραιότερο σκυλί στον κόσμο, το dachshund-terrier Ότο, απεβίωσε στη Βρετανία σε ηλικία σχεδόν 21 ετών (31 ημέρες πριν συμπληρώσει τα 21) στις 14 Ιανουαρίου 2010.[3]

Εκφράσεις

  1. "Έγινε σκύλος" ή "Σκύλιασε", ή "Κάνει σαν το σκύλο", ή "γαβγίζει σαν το σκύλο", ή "Σκύλιασε από το κακό του", ή "κάνει σα λυσσασμένος σκύλος" που λέγονται όταν κάποιος οργίζεται από τον θυμό του.
  2. "Σαν το σκύλο με τη γάτα", που λέγεται σε περιπτώσεις που δύο άνθρωποι φιλονικούν συνεχώς.
  3. "Σκυλίσια ζωή" είναι η δύσκολη ζωή (πείνα, κατατρεγμός, κακουχίες).
  4. "Τον έχουν σα σκυλί, του κλώτσου και του μπάτσου", για άτομα που δεν χαίρουν εκτίμησης.
  5. "Δεν γνωρίζει το σκυλί τ' αφέντη του", λέγεται σε μεγάλη αναστάτωση.
  6. "Τον ακολουθάει σα σκυλί", σε υπέρμετρη αφοσίωση.
  7. "Να τον τραβούν τα σκυλιά, δεν φεύγει", σε μεγάλη εμμονή.
  8. "Πήγε σαν το σκυλί στ΄ αμπέλι", ή "ψόφησε σα σκυλί", πέθανε κάποιος αβοήθητος, χωρίς καμία φροντίδα.
  9. "Είναι σκυλί μονάχο", ή "δουλεύει σα σκυλί", για άτομα που μοχθούν ακούραστα.
  10. "Δέναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα", παλαιότερη έκφραση για προηγούμενη, μάλλον φανταστική εποχή, ευμάρειας.
  11. "Τράβαγαν το σκύλο, από την ουρά", όταν κάποιος περιπαίζεται ή χειραγωγείται, έχοντας μειωμένα περιθώρια αντίδρασης.

Παροιμίες

  1. "Σκύλος που γαβγίζει δεν δαγκώνει", για άτομα που προσπαθούν ανεπιτυχώς να εμπνεύσουν τον φόβο!
  2. "Εγώ το λέω στο σκύλο μου κι ο σκύλος στην ουρά του", όταν δεν δίνεται σημασία στον λόγο μας!
  3. "Άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος, όλοι οι σκύλοι μια γενιά"!
  4. "Κακό σκυλί ψόφο δεν έχει", που λέγεται για μακροβιότητα ατόμων κακού χαρακτήρα!
  5. "Ο δρόμος είναι ανοιχτός και τα σκυλιά δεμένα", όταν έχει κανείς το ελεύθερο να δράσει ανεμπόδιστα!

Παραπομπές


  • «Ανατομία της διατροφής». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2013.
    1. Daily Mail
    Wiktionary logo
    Το Βικιλεξικό έχει λήμμα που έχει σχέση με το λήμμα:
    Commons logo
    Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα

    Εξωτερικοί σύνδεσμοι


    Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων

  • Finlay, Fiona. «Chocolate poisoning». BMJ Publishing Group Ltd.. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2011.

    • Γάτα

    Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
    Γάτα
    Collage of Six Cats-02.jpg
    Κατάσταση διατήρησης
    Εξημερωμένο
    Συστηματική ταξινόμηση
    Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
    Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
    Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
    Τάξη: Σαρκοφάγα (Carnivora)
    Οικογένεια: Αιλουρίδες (Felidae)
    Γένος: Αίλουρος (Felis)
    Είδος: Αίλουρος η γαλή (F. catus)
    Διώνυμο
    Αίλουρος η γαλή (Felis catus)
    (Λινναίος, 1758)
    Συνώνυμα
    Felis catus domestica (λανθασμένο συνώνυμο)[1]
    Felis silvestris catus
    Η γάτα (Felis catus - Αίλουρος η γαλή η Felis silvestris catus) είναι ζώο που ανήκει στην οικογένεια των Αιλουροειδών. Πρόκειται για το πιο διαδεδομένο κατοικίδιο ζώο. Ζει στο περιβάλλον του ανθρώπου εδώ και τουλάχιστον 9.500 χρόνια.[2][3]
    Δεινός θηρευτής, η γάτα κυνηγά πάνω από 1.000 είδη ζώων για τροφή. Μπορεί να εκπαιδευτεί ώστε να υπακούει σε απλές διαταγές. Οι γάτες επίσης έχει διαπιστωθεί ότι μαθαίνουν να χειρίζονται απλούς μηχανισμούς, όπως πόμολα πόρτας. Τα ζώα χρησιμοποιούν μια ποικιλία φωνών και ένα είδος γλώσσας του σώματος που τους χρησιμεύει στη μεταξύ τους επικοινωνία. Τα νιαουρίσματα, τα γουργουρίσματα και τα μουγκρίσματα είναι από τους πιο γνωστούς τρόπους επικοινωνίας.[4] Το 1906 ιδρύθηκε η Διεθνής Ένωση Φίλων της Γάτας (Cat Fancier's Association, αρκτικόλεξο CFA).[5]
    Στην Κίνα οι γάτες εκτρέφονται με σκοπό το εμπόριο της γούνας τους. Το γεγονός ότι στοιβάζονται σε κλουβιά και θανατώνονται[6] έχει προκαλέσει αντιδράσεις από φιλοζωικές κυρίως οργανώσεις[7] παγκοσμίως.
    Μέχρι πρόσφατα πιστευόταν ότι η γάτα εξημερώθηκε στην αρχαία Αίγυπτο, όπου θεωρούνταν ιερό ζώο.[8] Ωστόσο, τα αποτελέσματα

    Ψάρι

    Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
    Αποσαφήνιση     Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ψάρι (αποσαφήνιση).
    Αποσαφήνιση     Ο όρος «Ιχθύς» ανακατευθύνει εδώ. Για άλλες χρήσεις, δείτε Ιχθύς (αποσαφήνιση).
    "...και περί τους ιχθείς πολλήν ποιούσι την διαφοράν αυτοί οι τόποι." (Αριστοτέλης "των περί τα ζώα ιστοριών").
    Ψάρι
    Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
    Ordovician–Neogene
    Διάφορα είδη ψαριών
    Διάφορα είδη ψαριών
    Συστηματική ταξινόμηση
    Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
    Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
    Υποσυνομοταξία: Σπονδυλωτά (Vertebrata)
    Οι Ιχθύες, κοινώς Ψάρια, (λατιν. Pisces), αποτελούν μια πολύ μεγάλη και ιδιαίτερη ομοταξία των σπονδυλωτών ζώων που φέρονται προσαρμοσμένα στην υδρόβια ζωή. Ορίζονται ως η ομάδα σπονδυλωτών και χονδρωτών που δεν έχουν άκρα με δάκτυλα. Αυτός ο αρνητικός ορισμός δείχνει ότι τα ψάρια είναι μία παραφυλετική ομάδα, η οποία περλαμβάνει τις λάμπραινες, τους οστεϊχθύς και τους χονδροιχθύς. Αποτελείται από συνολικά 32.000 είδη οργανισμών.
    Τα ψάρια κινούνται γενικά με πτερύγια, φέρουν λέπια και αναπνέουν με βράγχια.
    Πρόκειτα για ζώα ψυχρόαιμα με έντονο το φαινόμενο της ποικιλοθερμίας. Βρίσκονται σχεδόν σε κάθε υδάτινο οικοσύστημα, από τα βουνά μέχρι τις αβύσσους.
    Από τα απολιθώματα που έχουν βρεθεί φέρονται να ήταν τα πρώτα σπονδυλωτά που υπολογίζεται ότι έκαναν την εμφάνισή τους πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια. Πρώτα γνωστά ζώα που έμοιαζαν με ψάρια ήταν τα οστρακόδερμα. Σήμερα φέρονται αναγνωρισμένα περισσότερα από 30.000 είδη ψαριών. Κάποια από αυτά ζουν στο αλμυρό νερό και κάποια άλλα στο γλυκό χαρακτηριζόμενα αντίστοιχα, καθώς και άλλα κοντά στην επιφάνεια του νερού, (αφρόψαρα), άλλα κοντά σε βράχους, (πετρόψαρα), και άλλα στο βυθό, (βαθύβια ή αβυσσαία).
    Πολλά από αυτά αποτελούν σήμερα σημαντικότατες πηγές διατροφής στον κόσμο με πρώτης τάξεως θρεπτικά συστατικά όπως ζωικές πρωτεΐνες, λίπη, βιταμίνες καθώς και πολλά άλλα πολύτιμα στοιχεία για την ανθρώπινη υγεία. Σήμερα το ψάρεμα έχει αναχθεί σε βιομηχανική κλίμακα παγκοσμίως με χρησιμοποίηση αεροπλάνων, ραντάρ και σόναρ (εντοπισμό με υπερήχους). Ένα μέρος των αλιευμάτων καταναλίσκονται φρέσκα, ένα άλλο μέρος διακινούνται κατεψυγμένα ή σε κονσέρβες ή ακόμα συντηρούμενα (παστά ή καπνιστά), ενώ κάποια είδη ψαριών υπόκεινται σε ειδική επεξεργασία και μετατρέπονται ανάλογα με ξήρανση ή κονιοποίηση σε ψαράλευρα ή για παραγωγή βιταμινών ή διαφόρων ελαίων (π.χ. μουρουνέλαιο).

    Πίνακας περιεχομένων

    Αναρτήθηκε από στις
    Ετικέτες

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου

    Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.